შენიშვნა: მაკ-კლინტოკისა და სტრონგის ენციკლოპედიაში ნათქვამია: «სიტყვა „საიდუმლოება“ „ახალ აღთქმაში“ საერთოდ არ არის გამოყენებული და არც ბერძნული სიტყვა მისტერიონ გამოიყენება ნათლობასთან, უფლის ვახშამთან თუ სხვა მსგავს რიტუალთან მიმართებით» (ტომი 9, გვერდი 212).
მრავალი ავტორიტეტული ბიბლეისტის აზრით, სიტყვა „არის“ ზუსტად არ გამოხატავს იესოს ნათქვამს. მაგალითად, ჟაკ დიუპონმა მხედველობაში მიიღო ის კულტურა და საზოგადოება, რომელშიც იესო ცხოვრობდა, და დაასკვნა, რომ ამ ზმნის „უფრო ბუნებრივი“ თარგმანი იქნებოდა: „ეს ნიშნავს ჩემს სხეულს“, ანუ „ეს წარმოადგენს ჩემს სხეულს“.
ნებისმიერ შემთხვევაში, იესოს შეუძლებელია, ეგულისხმა, რომ მის მიმდევრებს პირდაპირი გაგებით უნდა მიეღოთ მისი ხორცი და სისხლი.
მაშასადამე, ცხადია, რომ იესომ პური და ღვინო სიმბოლოებად გამოიყენა. უფუარი პური იესოს უცოდველ სხეულს ნიშნავდა, რომელიც უნდა შეწირულიყო. წითელი ღვინო მის სისხლს ნიშნავდა, რომელიც ‘მრავალთათვის უნდა დაღვრილიყო ცოდვების მისატევებლად’ (მათე 26:28).
ასეთი თარგმანი ეთანხმება კონტექსტს, კერძოდ კი 29-ე მუხლს: „აღარა ვსვამ ამიერიდან ვაზის ამ ნაყოფისაგან“ (სსგ). იესოს სიტყვების თანახმად, სასმისში „ვაზის ნაყოფი“ იყო. ეს მან მას შემდეგ აღნიშნა, რაც თქვა: „ეს არის ჩემი სისხლი“.
სწორად რომ გავიგოთ ფრაზები „ეს არის ჩემი ხორცი“ და „ეს არის ჩემი სისხლი“, ბიბლიაში გამოყენებული სხვა მსგავსი ფრაზებიც უნდა გავითვალისწინოთ. მაგალითად, იესომ თქვა: „მე ვარ ნათელი ქვეყნისა“, „მე ვარ კარი ცხვართა“, „მე ვარ ვაზი ჭეშმარიტი“ (იოან. 8:12; 10:7; 15:1, სსგ). ამ შემთხვევებში იესო ნამდვილად არ გულისხმობდა სასწაულებრივ გარდაქმნას.
1 კორინთელების 11:25-ში (სსგ) „საიდუმლო სერობაზე“ საუბრისას მოციქულმა პავლემ იგივე აზრები ოდნავ განსხვავებული სიტყვებით გადმოსცა. იესოს სიტყვები — „ამით სვით ყველამ: ეს არის ჩემი სისხლი ახალი აღთქმისა“ — მან შემდეგნაირად გადმოსცა: „ეს სასმისი არის ახალი აღთქმა ჩემს სისხლში“. ეს სიტყვები იმას არ ნიშნავდა, რომ სასმისი სასწაულებრივად გადაიქცა ახალ აღთქმად. ის, რაც სასმისში ესხა, იყო სიმბოლო იესოს სისხლისა, რომლის საფუძველზეც ძალაში შევიდა ახალი აღთქმა ანუ შეთანხმება.
ამგვარად მოციქულებმა იცოდნენ, რა გაგებით გამოიყენა იესომ ეს სიტყვა; უცოდველი იესო, რომელსაც სრულყოფილი სხეული ჰქონდა, მათ გვერდით იყო და იქვე, მაგიდაზე ედოთ უფუარი პურიც, რომელსაც მალე შეჭამდნენ. ასე რომ, პური პირდაპირი გაგებით იესოს სხეული ვერ იქნებოდა.
ამ საკითხზე მსჯელობისას პირველი, რაზეც მინდა ყურადღების გამახვილება, ესაა ორი იმედის აშკარა ფაქტი, რომლებსაც ღმერთი თავისი სიტყვის მეშვეობით განსაზღვრავს მისადმი ერთგული ადამიანებისათვის. ქრისტიანთა ერთი ნაწილისთვის, როლმებსაც ბიბლია აღწერს როგორც «დედამიწიდან ნაყიდ» 144 000 ადამიანს, უფლის მიერ ზეციური მოწოდებაა გამზადებული (გამოცხადება 7:4; 14:1-3). ხოლო მეორე, უამრავი ხალხისათვის, სამოთხისებურ დედამიწაზე მარადიული სიცოცხლეა გათვალისწინებული (გამოცხადება 7:9-17).
ღვთის მიერ დაპირებული ორი იმედის არსებობა, ბიბლიის მრავალი მუხლებით დასტურდება. მაგალითად, ქრისტიანთა ერთ ასეთ ჯგუფზე ნათქვამია, რომ მათ უშუალოდ ზეციური მკვიდრობა ელით, თანაც მარადიული (იოანე 12:32; 14:2,3; 17:24; 2კორინთელები 4:14; 5:1,2,8; ეფესოელები 2:5,6; ფილიპელები 3:20; კოლასელები 1:5; 1თესალონიკელები 4:17; ებრაელები 3:1; გამოცხადება 3:21).
ხოლო სხვა ერთგული მსახურების შესახებ ღმერთი ამბობს, რომ ისინი მარადიულად იცხოვრებენ დედამიწაზე. (ფსალმუნები 37:9,11,22,29; ესაია 60:21; ეზეკიელი 39:8-16; მათე 5:5).
«ეს სასმისი ნიშნავს ახალ შეთანხმებას ჩემის სისხლის საფუძველზე, რომელიც თქვენთვის უნდა დაიღვაროს» (ლუკა 22:20).
გვინდა ეს თუ არ გვინდა, ყველაფერი, რასაც ახალი აღთქმა ახალი შეთანხმების (აღთქმის) შესახებ ამბობს, მხოლოდ და მხოლოდ ზეციურ იმედთანაა დაკავშირებული. ახალ აღთქმაში ვერსად ვერ ვპოულობთ იდეას შეთანხმების მათ მიმართ გამოყენების შესახებ, ვისაც ზეციური იმედი არ აქვთ – ბიბლია მას მხოლოდ ზეციური მოწოდების მქონე ცხებულების მიმართ იყენებს. მაგალითად, იესოს სიტყვებში, რომლებიც მან სერობისას თქვა, ჩანს, რომ იესო ახალი შეთანხმების მონაწილეებს ისეთივე იმედის მქონეებად აღიქვავდა, როგორიც თავად მას ჰქონდა – ზეციური.
«მამაჩემის სახლში ბევრი ადგილია. ასე რომ არ იყოს, გეტყოდით. მე მივდივარ, რომ ადგილი მოგიმზადოთ. თუ წავალ და ადგილს მოგიმზადებთ, კვლავ მოვალ და ჩემთან წაგიყვანთ, რათა თქვენც იქ იყოთ, სადაც მე ვარ» (იოანე 14:2,3).
«მამა, მსურს, რომ ისინიც ჩემთან იყვნენ, ვინც შენ მომეცი, რათა დაინახონ ჩემი დიდება, შენგან მოცემული, რადგან ქვეყნიერების შექმნამდე შემიყვარე» (იოანე 17:24).
სრულიად ნათელია, რომ იესოს წინაშე საერთოდ არ იდგა საკითხი, თუ როგორ ჯილდოს მიიღებდნენ სერობის მონაწილეები – მხოლოდ ზეციურს, «მამამისის სახლში».
მიზნად თუ დავისახავთ ახალი აღთქმის ყველა იმ ადგილის ნახვას, სადაც ახალი შეთანხმების შესახებაა საუბარი, მაშინ დავინახავთ, რომ ის ყოველთვის გულისხმობს ზეციური ცხოვრებისათვის ცხებას.
მაგალითად, მოციქული პავლე, როდესაც კორინთელთა კრებისადმი მიწერილ წერილში გახსენების საღამოს სიმბოლოებისადმი დამოკიდებულებას შეახსენებდა, მათ მნიშვნელობაზე დადებული შეთანხმების შუქში მიუთითა, თანაც ამავდროულად არაერთგზის გაუსვა ხაზი ზეციურ მოწოდებას:
«რომელმაც იმისთვის გაგვხადა გამოსადეგი, რომ ახალი შეთანხმების მსახურნი ვყოფილიყავით, არა დაწერილი კანონებისა, არამედ სულისა […] ვინც იესო აღადგინა, ჩვენც აღგვადგენს იესოსთან ერთად და თავის წინაშე დაგვაყენებს თქვენთან ერთად […] ვიცით, რომ თუ ჩვენი მიწიერი სახლი, ეს კარავი დაიშლება, ღვთისგან გვექნება ხელთუქმნელი შენობა, მარადიული სახლი ზეცაში. მართლაც ვოხრავთ ამ საცხოვრებელში და ზეციურით შემოსვას ვნატრობთ… მხნედ ვართ და დიდ სიამოვნებას გვანიჭებს სხეულთან განშორება და უფალთან დასახლება» (2 კორინთელები 3:6; 4:14; 5:1,2,8).
პავლემ, ებრაელებისადმი მიწერილ წერილში, ზუსტად ასევე დააკავშირა ერთმანეთს ახალ შეთანხმებაში მონაწილეობა უშუალოდ ზეციურ იმედთან:
«გარდა ამისა, წმინდა სულიც გვიმოწმებს, რადგან ამის შემდეგ ამბობს: «„ეს არის შეთანხმება, რომელსაც დავუდებ მათ იმ დროის შემდეგ,— ამბობს იეჰოვა.— ჩემს კანონებს გულებში ჩავუდებ და გონებაში ჩავუწერ“», შემდეგ კი ამბობს: «აღარ გავიხსენებ მათ ცოდვებსა და უკანონობას». სადაც ცოდვების მიტევებაა, იქ საჭირო აღარ არის ცოდვების შესაწირავი. ამიტომ, ძმებო, რადგან გამბედაობა გვაქვს იესოს სისხლის მეშვეობით წმინდა ადგილზე შესასვლელად ახალი და ცოცხალი გზით, რომელიც მან გაგვიხსნა ფარდით, ანუ თავისი ხორცით» (ებრაელები 10:15-20).
«წმინდა ძმებო, ზეციური მოწოდების მოზიარენო, დაფიქრდით იესოზე, მოციქულსა და მღვდლემთავარზე, რომელსაც ჩვენ ვაღიარებთ» (ებრაელები 3:1).
«ეს სანდო და მტკიცე იმედი ღუზასავით არის ჩვენი სულისთვის და შედის ფარდის მიღმა, სადაც ჩვენი გულისთვის შევიდა წინამორბედი, იესო, რომელიც მღვდელმთავარი გახდა მარადიულად მელქისედეკის წესით» (ებრაელები 6:19).
გამოცხადების წიგნშიც კი ვხვდებით ანალოგიურ აზრს. ხორციელ ისრაელთან სინაისთან დადებულ შეთანხმებას შეთანხმების კიდობანი ჰქონდა. მისგან განსხვავებით ახალ შეთანხმებას ახალი კიდობანი აქვს, ზეცაში (გამოცხადება 11:19), რაც კვლავ მათ ზეციურ მოწოდებაზე საუბრობს, ვინც ახალ შეთანხმებაში შედიან (შეადარეთ ეფესელები 2:6; ფილიპელები 3:20,21; კოლასელები 1:5; გამოცხადება 3:21).
აქედან აშკარა დასკვნა გამომდინარეობს: თუ მე არ გამაჩნია ზეციური მოწოდება ღვთისაგან, არამედ პირიქით, საკუთარ მომავალს განახლებულ მიწიერ სამოთხესთან ვაკავშირებ, მაშინ უფლება არ მაქვს იმაზე მქონდეს პრეტენზია, რასაც ღვთის სული არ მაძლევს – უფლის სერობაში უშუალო მონაწილეობის მიღებაზე. მხოლოდ ამის დიდი სურვილი საკმარისი არ არის. ასეთი უფლება «მასზე კი არ არის დამოკიდებული, ვისაც სურს ან ვინც ისწრაფვის, არამედ მწყალობელ ღმერთზე» (რომაელები 9:16).
მაშ ვინ არის «ღირსეული», რომ «შეჭამოს ეს პური და შესვას ეს სასმისი»?
ამ საკითხის უკეთ გასაგებად, იესოს იმ სიტყვებს უნდა მივმართოთ, რომლებიც მან პირველი გახსენების საღამოზე, მის გვერდით მყოფ თავის მოციქულებს უთხრა. ბიბლია მოგვითხრობს:
«აიღო პურიც, ღმერთს მადლობა გადაუხადა, დაამტვრია, მისცა მათ და თქვა: „ეს ჩემს სხეულს ნიშნავს, რომელიც თქვენთვის უნდა იქნეს გაღებული. ეს აკეთეთ ჩემ გასახსენებლად“. ვახშმის შემდეგ ისევე მოიქცა, როცა სასმისი აიღო, და თქვა: „ეს სასმისი ნიშნავს ახალ შეთანხმებას (აღთქმას) ჩემი სისხლის საფუძველზე, რომელიც თქვენთვის უნდა დაიღვაროს» (ლუკა 22:19,20).
ბიბლიის საპატრიარქოს გამოცემაში და რიგ სხვა თარგმანებში, ამ მუხლში მოცემულია სიტყვა «აღთქმა»; სიტყვა, რომელიც შეიძლება თავისთავად გაუგებარი იყოს მკითხველისათვის. რას ნიშნავს ის?
ბროკგაუზის ბიბლიურ ენციკლოპედიაში ჩვენ შემდეგ განსაზღვრებას ვკითხულობთ: «ანდერძი და აღთქმა. ორივე ეს სიტყვა ბიბლიის სინოდალურ თარგმანში (ასევე საპატრიარქოს გამოცემაში) გამოიყენება ბერძნული სიტყვა "დიატეკე"-ს სათარგმნად (2კორინთელები 3:14; ებრაელები 9:16), რომლითაც სეპტუაგინტა გადმოსცემს ებრაულ "ბერიტ"-ს. აღთქმა - ესაა მოანდერძის განკარგულება, რომელიც ძალაში მისი სიკვდილის შემდეგ შედის (ებრაელები 9:16 და შემდეგ.) და მის შემდეგ დარჩენილი ქონების ბედს განსაზღვრავს. იგივე მნიშვნელობა გააჩნია სიტყვა "დიატეკე"-ს. თუმცა სიტყვა "ბერიტ" ნიშნავს "კავშირს", "შეთანხმებას, როგორც მინიმუმ, ორ მონაწილეს შორის, რომელშიც განსაზღვრულია ორივე მხარის მიზნები, პირობები, უფლებები და მოვალეობები"».
უოლტერ ელუელისა და ფილიპ კამფორტის დიდი ბიბლიური ლექსიკონი შესაბამისი სახით განმარტავს ფრაზა "აღთქმას", როგორც «შეთანხმება ორ მხარეს შორის, რომელიც ორმხრივ მოვალეობებს გულისხმობს».
«ამ სიტყვის მნიშვნელობა საკმაოდ ღრმაა: ის ნიშნავს ხელშეკრულებას, პირობას ან კონტრაქტს, რომელსაც ორი მხარე დებს ერთმანეთს შორის. ეს გაცილებით მეტია, ვიდრე «დაპირება», რადგან ავალდებულებს არა ერთ, არამედ ორივე მხარეს. ჩვენთვის ჩვეული სიტყვებიდან აზრობრივად ყველაზე ახლოს ის სიტყვა «ხელშეკრულებასთან» დგას. ზუსტად ამ გაგებითაა საუბარი აღთქმაზე გამოსვლის 24:1-8-ში, სადაც ისრაელი ერის მიერ სინას მთაზე მიღებული კანონის შესახებაა საუბარი. ბიბლიის ბერძენმა მთარგმნელმა, ამ მონაკვეთის თარგმნისას ზუსტად სიტყვა Diatheke გამოიყენა, რომელიც, შესაბამისად, უნდა ნიშნავდეს არა უბრალოდ «ანდერძს», არამედ ასევე «ხელშეკრულებას», «შეთანხმებას». ზუსტად იგივე აზრით გამოიყენება სიტყვა Diatheke ლუკას 22:14-20-ში, სადაც გამოსვლის წიგნში მოცემული ძველი აღთქმა იმ ახალ აღთქმას უპირისპირდება, რომელიც იესომ თავის მოწაფეებთან დადო საიდუმლო სერობისას» (მერილ ტენი «ახალი აღთქმის მიმოხილვა»).
ამ სიტყვის ზუსტი განსაზღვრების შესაბამისად, ბიბლიის ახალი ქვეყნიერების თარგმანი მოცემულ მუხლში სიტყვა «აღთქმის» ნაცვლად, თანამედროვე მკითხველისთვის გაცილებით გასაგებ სიტყვა «შეთანხმებას» იყენებს.
საიდუმლო სერობისას იესომ განმარტა, რომ მის მიერ მოციქულებისთვის შეთავაზებული «სასმისი ნიშნავს ახალ შეთანხმებას». ბუნებრივია, ისმის კითხვა: რის შესახებაა ეს შეთანხმება? რას სთავაზობს იესო მოციქულებს? პასუხი ბიბლიის იმავე ტექსტშია მოცემული რამოდენიმე მუხლით ქვევით:
«თქვენ ჩემთან ერთად დარჩით განსაცდელში და შეთანხმებას გიდებთ სამეფოსთვის, როგორც მე დამიდო მამაჩემმა შეთანხმება, რათა ჭამოთ და სვათ ჩემს სუფრაზე ჩემს სამეფოში და ტახტებზე დასხდეთ ისრაელის თორმეტი ტომის გასასამართლებლად» (ლუკა 22:28-30).
აქედან გასაგები ხდება, რომ მოცემული შეთანხმება გულისხმობდა მოციქულების, და ასევე ღვთის ერთგული იესოს მოწაფეების განსაზღვრული რაოდენობის მოწოდებას, ზეციური ჯილდოსათვის. ქრისტეს სიტყვების თანახმად, მან «შეთანხმება [დაუდო მათ] სამეფოსთვის… რათა ჭამო[ნ] და სვა[ნ] [მის] სუფრაზე [მის] სამეფოში და ტახტებზე დასხდ[ნენ] ისრაელის თორმეტი ტომის გასასამართლებლად». თავისთავად ცხადია, რომ იესო ამ შემთხვევაში უშუალოდ მოციქულების ზეციურ სამყოფელზე საუბრობდა. ზუსტად ამას შეეხებოდა შეთანხმება, რომელსაც ის მოციქულებთან დებდა.
ოცი წლის შემდეგ, მოციქულმა პავლემ დაადასტურა ეს ფაქტი სიტყვებით, რომელიც სხვა ქრისტიანებისადმი იყო მიმართული, როდესაც თქვა, რომ ღმერთმა «იმისთვის გა[ხადა ისინი] გამოსადეგი, რომ ახალი შეთანხმების მსახურნი ყოფილიყ[ვნენ]» (2კორინთელები 3:6; 1კორინთელები 11:25)
პავლე ასევე წერდა: «ამიტომაც არის ის ახალი შეთანხმების შუამავალი, რათა მისი სიკვდილის საშუალებით, რამაც პირველი შეთანხმების დარღვევებისგან გამოსასყიდით გაგვათავისუფლა, მოწოდებულებმა მიიღონ მარადიული მემკვიდრეობის დანაპირები» (ებრაელები 9:15). მოციქულის ეს სიტყვები კიდევ ერთხელ ადასტურებს დადებული შეთანხმების კავშირს ზეციურ ჯილდოსთან, რაშიც, ეჭვგარეშეა, «მარადიული მემკვიდრეობის დანაპირები» იგულისხმებოდა.
ეს გარემოება პავლეს შემდგომი სიტყვებითაც დასტურდება:
«გარდა ამისა, წმინდა სულიც გვიმოწმებს, რადგან ამის შემდეგ ამბობს: „ეს არის შეთანხმება, რომელსაც დავუდებ მათ იმ დროის შემდეგ, — ამბობს იეჰოვა, — ჩემს კანონებს გულებში ჩავუდებ და გონებაში ჩავუწერ“. შემდეგ კი ამბობს: „აღარ გავიხსენებ მათ ცოდვებსა და უკანონობას“. სადაც ცოდვების მიტევებაა, იქ საჭირო აღარ არის ცოდვის შესაწირავი. ამიტომ, ძმებო, რადგან გამბედაობა გვაქვს იესოს სისხლის მეშვეობით წმინდა ადგილზე შესასვლელად, ახალი და ცოცხალი გზით, რომელიც მან გაგვიხსნა ფარდით, ანუ თავისი ხორცით…» (ებრაელები 10:15-20).
მოცემულ ბიბლიურ ტექსტში მოციქული პავლე პირდაპირ აკავშირებს იესოს სისხლზე დაფუძნებულ «შეთანხმებას», რომელიც პირველ ქრისტიანებთან დაიდო, და იმ გზას, რომელიც «წმინდა ადგილზე» შესვლის საშუალებას აძლევს მათ. ეს «წმინდა ადგილზე შესასვლელი» რა გზაა? პასუხს იმავე ებრაელების წერილის წინა თავში ვპოულობთ, სადაც პავლე, როდესაც პირველ ქრისტიანებთან დადებულ შეთანხმებას ეხება, არაერთხელ საუბრობს გზაზე «წმინდა ადგილისკენ».
ის ამბობს, რომ «ქრისტე მოვიდა, როგორც ამჟამინდელ კურთხევათა მღვდელმთავარი, უფრო დიდი და უფრო სრულყოფილი კარვით, რომელიც ხელთქმნილი არ არის, ანუ სხვაგვარადაა შექმნილი... ის... მხოლოდ ერთხელ შევიდა წმინდა ადგილას», შემდეგ პავლე განმარტებას აკეთებს: «ქრისტე შევიდა არა ხელთქმნილ წმინდა ადგილას, რომელიც ჭეშმარიტის ანარეკლია, არამედ თვით ზეცაში, რათა ახლა ჩვენი გულისთვის ღვთის სახის წინაშე წარდგეს» (ებრაელები 9:8,11,12,24).
აქედან კვლავ გამომდინარეობს დასკვნა, რომ იესოს მიერ მოციქულებთან (და სხვა ქრისტიანთა განსაზღვრულ რაოდენობასთან) დადებულმა შეთანხმებამ, რომელიც მის სისხლზეა დაფუძნებული, მათ «წმინდა ადგილის», ანუ «თვით ზეცის» გზა გაუხსნა. ზუსტად ამიტომ მიმართავს პავლე იმავე ებრაელების მიმართ მიწერილ წერილში ქრისტიანებს, როგორც «წმინდა ძმებო, ზეციური მოწოდების მოზიარენო» (ებრაელები 3:1. შეადარეთ ფილიპელები 3:14; 1თესალონიკელები 2:12; გამოცხადება 20:6).
ეს ყველაფერი იმას ნიშნავს, რომ მოცემული შეთანხმება ვერანაირად ვერ შეეხებოდა მათ, ვისაც ღვთისაგან სრულიად განსხვავებული იმედი გააჩნდა, მარადიული სიცოცხლის იმედი განახლებულ «ახალ მიწაზე»! სამთო ქადაგებისას იესოს მიერ წარმოთქმული სხვა დანაპირების თანახმად, მრავალი თავმდაბალი ადამიანი შეძლებს «დედამიწის დამკვიდრებას» (მათე 5:5). და ამას ჰარმონიულად ეთანხმება მოციქული პეტრეს თავდაჯერებულობა, რომელიც წერდა:
«ჩვენ მისი დაპირებისამებრ ველით ახალ ცასა და ახალ დედამიწას, სადაც დამკვიდრებული იქნება სიმართლე» (2პეტრე 3:13).
როგორც მოციქულის სიტყვებიდან შეგვიძლია დავინახოთ, სიმართლე იქნება დამკვიდრებული ახალ ცაშიც და ახალ დედამიწაზეც! (შეადარეთ მათე 6:10). ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ცაშიც და დედამიწაზეც, ღვთის განზრახვის თანახმად, ღვთის ერთგული მსახურები იცხოვრებენ, რომლებიც ღვთის სამართლიანობას მისთვის მოსაწონი სახით აირეკლავენ.
«ისინი ჯერ კიდევ ჭამდნენ, როცა იესომ აიღო პური, ილოცა, დაამტვრია, მოწაფეებს გადააწოდა და უთხრა: «აიღეთ და ჭამეთ! ეს ჩემს სხეულს განასახიერებს». აიღო სასმისი, ღმერთს მადლობა შესწირა, მისცა მათ და უთხრა: «ყველამ შესვით, რადგან ეს ჩემს სისხლს განასახიერებს, რომლითაც ძალაში შევა შეთანხმება და რომელიც მრავალთათვის უნდა დაიღვაროს ცოდვების მისატევებლად» (მათე 26:26-28).
ყველა სახარებაში, სადაც უფლის გახსენების საღამოზეა საუბარი, და ასევე პავლეს სიტყვებში 1 კორინთელების 11:23,24-დან, მნიშვნელოვანი დეტალია მოცემული: იესო მანამ, სანამ პურს მოწაფეებს გადააწვდის, ამტვრევს მას. მესიის შესახებ წინასწარმეტყველების თანახმად, მისი ძვლები არ უნდა დამტვრეულიყო (ფსალმუნები 34:20; იოანე 19:36). მაშინ სიმბოლოს მიღების წინ იესო მაინც რატომ ამტვრევს პურს (ანუ თავის სიმბოლურ სხეულს)?
პასუხს ახალი აღთქმის სხვა ადგილებში ვპოულობთ. იესოს სიკვდილის მომენტში შემდეგი მოვლენა ხდება:
«ამ დროს ტაძრის ფარდა ჩაიხა და ორად გაიყო» (მათე 27:51).
ეს ფარდა (καταπέτασμα, «კატაპეტასმა», სტრონგი 2665) ტაძარში «წმინდას» - «წმინდათაწმინდისაგან» ჰყოფდა. ამის სიმბოლური მნიშნელობა ებრაელების მიმართ წერილის 9:1-9-შია ახსნილი -
«თავის მსხრივ, პირველი შეთანხმებაც შეიცავდა მოთხოვნებს ღვთისმსახურების შესახებ, აგრეთვე გააჩნდა წმინდა კარავი დედამიწაზე. ეს კარავი ორად იყო გაყოფილი. წმინდად წოდებულ პირველ ნაწილში იდგა სალამპრე და მაგიდა, რომელზეც წარსადგენი პური ელაგა. მეორე ფარდის [καταπέτασμα] მიღმა კი იყო კარვის მეორე ნაწილი, წმინდათაწმინდად წოდებული. იქ იყო ოქროს სასაკმევლე და მთლიანად ოქროთი მოვარაყებული შეთანხმების კიდობანი, რომელშიც ეწყო ოქროს ქილა მანანით, აარონის კვერთხი, კვირტები რომ გამოიღო, და შეთანხმების ფილები. მის ზემოთ შერიგების სახურავს დიდებული ქერუბიმები ფარავდნენ. მაგრამ ახლა ამაზე დაწვრილებით ლაპარაკის დრო არ არის. იქიდან მოყოლებული, რაც ყოველივე ემგვარად მოეწყო, მღვდლები ყოველდღე შედიან კარვის პირველ ნაწილში მსახურების შესასრულებლად; კარვის მეორე ნაწილში კი მხოლოდ მღვდელმთავარი შედის წელიწადში ერთხელ და თან ყოველ ჯერზე შეაქვს სისხლი, რომელსაც სწირავს საკუთარი თავისთვის და ხალხის მიერ უნებლიედ ჩადენილი ცოდვებისთვის. ასე მიუთითებს წმინდა სული იმაზე, რომ სანამ პირველი კარავი იდგა, ჯერ კიდევ არ იყო გახსნილი წმინდათაწმინდაში შესასვლელი. ეს კარავი იმის სიმბოლოა, რაც დღეისთვის უკვე არსებობს».
მნიშვნელოვანია ისიც, რომ «წმინდათაწმინდაში» იყო ზუსტად ის შეთანხმების კიდობანი, რომელიც მოცემულ შემთხვევაში ღმერთსა და ხორციელ ისრაელს შორის, მესიის მეშვეობით დადებულ შეთამხნებას ასიმბოლოებდა. და ჩვენ თუ გვესმის მთელი ამ მოწყობილობის სიმბოლური აზრი, მაშინ დავეთანხმებით, რომ ფარდა, ასე ვთქვათ, ადამიანებს ღვთის ახალ შეთანხმებამდე მისვლის შესაძლებლობას არ აძლევდა (იერემია 31:33; ებრაელები 8:10).
მაშ რას ნიშნავს ეს ფარდა, რომელიც ტაძარში «წმინდათაწმინდისკენ» მიმავალ გზას კეტავდა? პასუხს ებრაელების 10:19,20-ში ვპოულობთ -
«ამიტომ, ძმებო, რაკი იესოს სისხლის მეშვეობით თამამად შეგვიძლია წმინდათაწმინდაში შესვლა, სიცოცხლემდე მიმყვანი ახალი გზით, რომელიც მან გაგვიხსნა ფარდით, ანუ თავისი სხეულით».
როგორც ვხედავთ, ფარდა (καταπέτασμα) იესოს სხეულს ასიმბოლოებდა. აი რატომ იქნა იესოს სიკვდილის მომენტში ეს ფარდა თავიდან ბოლომდე გახეული ღვთის ძალით. ასევე განიმარტება იესოს საქციელიც ბოლო პასექის საღამოს, როდესაც საკუთარი ხელით დაამტვრია პური, რომელიც ასევე მის სხეულს ასიმბოლოებდა.
რა მიიღწეოდა ამის წყალობით? ებრაელების წერილში მოცემული სიტყვების თანახმად, სიმბოლური შეთანხმების კიდობნისკენ იხსნებოდა გზა, უფრო ზუსტად კი, ღმერთთან ახალი შეთანხმების დადებისკენ.
«თუმცა, როცა ქრისტე მოვიდა, როგორც ახლანდელ კურთხევათა მღვდელმთავარი, ის შევიდა უფრო დიდ და უფრო სრულყოფილ კარავში, რომელიც ხელთქმნილი კი არაა, არამედ სხვაგვარადაა შექმნილი. ის თხებისა და მოზვრების სისხლით კი არა, საკუთარი სისხლით მხოლოდ ერთხელ შევიდა წმინდათაწმინდაში და მარადიული ხსნა მოგვიპოვა… ამიტომაც ის ახალი შეთანხმების შუამავალია… ქრისტე შევიდა არა ხელთქმნილ წმინდათაწმინდაში, რომელიც ნამდვილს განასახიერებდა, არამედ თვით ზეცაში, რათა ახლა ჩვენი გულისთვის ღვთის წინაშე წარსდგეს» (ებრაელები 9:11-12,15,24).
«იესოს კი უფრო აღმატებული მსახურება მიენდო, რადგან ის უკეთესი შეთანხმების შუამავალია» (ებრაელები 8:6. შეადარეთ ებრაელები 7:22; 12:24; 13:20).
ამგვარად, იესოს მსხვერპლის – მისი სხეულისა და სისხლის – საშუალებით, ახალი შეთანხმების დადების შესაძლებლობა გაჩნდა.
ამასთან დაკავშირებით შეკითხვა იბადება: საკუთარი იმედის (ზეციური და მიწიერი) მიუხედავად, ყველა ქრისტიანი იღებს მონაწილეობას ახალ შეთანხმებაში? ამ შეკითხვაზე ბიბლია ნათელ პასუხს იძლევა.
«თუმცა, როცა ქრისტე მოვიდა, როგორც ახლანდელ კურთხევათა მღვდელმთავარი, ის შევიდა უფრო დიდ და უფრო სრულყოფილ კარავში, რომელიც ხელთქმნილი კი არაა, არამედ სხვაგვარადაა შექმნილი. ის თხებისა და მოზვრების სისხლით კი არა, საკუთარი სისხლით მხოლოდ ერთხელ შევიდა წმინდათაწმინდაში და მარადიული ხსნა მოგვიპოვა… ქრისტე შევიდა არა ხელთქმნილ წმინდათაწმინდაში, რომელიც ნამდვილს განასახიერებდა, არამედ თვით ზეცაში, რათა ახლა ჩვენი გულისთვის ღვთის წინაშე წარსდგეს» (ებრაელები 9:11,12,24).
ბიბლია გვიჩვენებს, რომ იესო თავისი სამსხვერპლო სიკვდილის შემდეგ «წმინდათაწმინდაში» შევიდა. თუმცა არა პირდაპირი გაგებით იერუსალიმის ტაძრის «წმინდათაწმინდაში», არამედ უფრო დიდებულში – «თვით ზეცაში… ღვთის წინაშე».
ებრაელების წერილის შემდეგ მე-10 თავში ჩვენ ვხედავთ, რომ ახალი შეთანხმების წყალობით ასეთივე შესაძლებლობა ეძლევათ ზეციური იმედის მქონე ქრისტიანებსაც:
«წმინდა სულიც გვიმოწმებს, რადგან ამბობს: „ეს არის შეთანხმება, რომელსაც დავუდებ მათ იმ დროის შემდეგ,— ამბობს იეჰოვა.— გულში ჩავუნერგავ ჩემს კანონებს და გონებაში ჩავუწერ“... ამიტომ, ძმებო, რაკი იესოს სისხლის მეშვეობით თამამად შეგვიძლია წმინდათაწმინდაში შესვლა, სიცოცხლემდე მიმყვანი ახალი გზით, რომელიც მან გაგვიხსნა ფარდით, ანუ თავისი სხეულით» (ებრაელები 10:15-20).
ისევე როგორ თვითონ იესო, ის ქრისტიანები, რომლებიც ახალი შეთანხმების წყალობით ზეციური მეფობისთვის არიან ცხებულნი, ასევე იღებენ «წმინდათაწმინდაში» - ანუ ზეცაში შესვლის შესაძლებლობას. მსხვერპლად გაღებული იესოს სხეულის მეშვეობით იხსნება მათთვის ეს «სიცოცხლემდე მიმყვანი ახალი გზა».
სრულიად აშკარაა, რომ მოცემული შესაძლებლობა ეძლევა არა ყველას, არამედ მხოლოდ იმ ქრისტიანებს, რომლებსაც შესაბამისი ზეციური იმედი გააჩნიათ.
«ეს სანდო და მტკიცე იმედი ღუზასავით არის ჩვენთვის და მას ფარდის მიღმა შევყავართ, სადაც შეგვიძღვა იესო, ჩვენთვის გზის გამკვლევი, რომელიც მელქისედეკის მსგავსი მღვდელმთავარი გახდა» (ებრაელები 6:19,20).
როგორც ვხედავთ, გაგება «ფარდის მიღმა შესვლა» ზეციურ საზღვრებში მოხვედრას ნიშნავს, სადაც თავად იესო ამაღლდა. შესაბამისად, იმ ქრისტიანებს, რომლებსაც მიწიერი იმედი გააჩნიათ, ეს სიტყვები ვერ შეეხება – რაც იმას ნიშნავს, რომ ისინი «ფარდის მიღმა» ვერ შედიან.
და პირდაპირი გაგებით ხორციელი ტაძრის ფარდის მიღმა რა ხდებოდა? ამის შესახებ უკვე წავიკითხეთ ებრაელების 9:1-9-ში. ყველაზე მთავარი – იქ ძველი შეთანხმების კიდობანი იყო. შესაბამისად, სიმბოლური «ფარდის მიღმა» ახალი შეთანხმების ახალი კიდობანი მოჩანს. და ეხლა თუ მნიშვნელობა «უფრო დიდ და უფრო სრულყოფილ კარავ[ს] [აქვს], რომელიც ხელთქმნილი [] არაა», რომელიც ზეციურ გარემოშია წარმოდგენილი, მაშინ ახალი შეთანხმების სულიერი კიდობანი სად არის? პასუხს გამოცხადების 11:19-ში ვპოულობთ -
«გაიღო ღვთის ტაძარი ზეცაში და გამოჩნდა ტაძარში მისი შეთანხმების კიდობანი».
როგორც შეგვიძლია დავრწმუნდეთ, ღვთის ტაძრის წმინდათაწმინდაც და ახალი შეთანხმების კიდობანიც ზეცაშია წარმოდგენილი. აქედან აშკარა დასკვნა გამომდინარეობს: ახალი შეთანხმება გულისხმობს ზეციურ ჯილდოს და არანაირად მიწიერ ჯილდოს. შესაბამისად, შეთანხმების ახალ კიდობანთან და, შესაბამისად, თავად ახალ შეთანხმებაზე, მასში მონაწილეობის წვდომა, მხოლოდ ზეციური იმედის მქონე ქრისტიანებს ეძლევათ (ებრაელები 6:19,20).
ბიბლიური მითითებების კვლევა გვეხმარება პასუხის პოვნაში იმ შეკითხვაზეც, თუ რატომ უნდა მიიღონ სიმბოლოები უფლის გახსენების საღამოში მონაწილეებმა. ჩვენთვის უკვე ნაცნობი ბიბლიური მუხლი განმარტავს:
«რაკი იესოს სისხლის მეშვეობით თამამად შეგვიძლია წმინდათაწმინდაში შესვლა, სიცოცხლემდე მიმყვანი ახალი გზით, რომელიც მან გაგვიხსნა ფარდით, ანუ თავისი სხეულით» (ებრაელები 10:19,20).
ამ მონაკვეთში მოიხსენიება იესოს სისხლიცა და სხეულიც, შემდეგ კი მათი მიღების აზრი იხსნება. ქრისტეს «სისხლი» ნიშნავს მათი ზეციური მოწოდების ღვთის მიერ მიცემულ დასტურს. ქრისტეს «სხეული» – მათთვის ზეცისკენ გახსნილ გზას. ამიტომ ღვინის მიღებისას, რომელიც მხსნელის სისხლს ასიმბოლოებს, ცხებული ქრისტიანები ადასტურებენ, რომ ზეციური იმედის ღვთისგან მიცემული დასტური აქვთ. პურის ჭამით, ისინი აჩვენებენ, რომ იესოს მიერ მათთვის გახსნილ ზეცისკენ მიმავალ გზას ადგანან.
ზუსტად ამიტომ ეწოდება 1 კორინთელების 10:16-ში გახსენების საღამოზე სიმბოლოების მიღებას «ზიარება»:
«განა კურთხევის სასმისი, რომლისთვისაც ლოცვას წარმოვთქვამთ, იმას არ ნიშნავს, რომ ქრისტეს სისხლს ვეზიარებით?! ანდა პური, რომელსაც ვამტვრევთ, იმას არ ნიშნავს, რომ ქრისტეს სხეულს ვეზიარებით?!»
მოცემულ მუხლში ორჯერ გამოყენებული სიტყვა «ზიარება» (κοινωνία, «კოინონია», სტრონგი 2842) პირდაპირი მნიშვნელობით ითარგმნება როგორც «ერთობა, ერთიანობა» და საკუთარ თავში თანამონაწილეობის აზრს ატარებს. (იგივე სიტყვა გამოიყენება ისეთ მუხლებში, როგორებიცაა 2 კორინთელები 6:14; 8:4; გალატელები 2:9; ფილიპელები 1:5; 3:10).
ეს არ წარმოადგენს უბრალოდ იესოს, როგორც ღვთის ძისა და მესიისადმი რწმენის კონსტატაციას, და არც გამომსყიდველური მსხვერპლისადმი მადლიერების ფორმალური მტკიცებულებაა. გახსენების საღამოში, სიმბოლოების მიღებით, მონაწილეობა აჩვენებს მომავალი ჯილდოს ერთობას და თანამონაწილეობას – მის ზეციურ სამეფოში, იესოსთან ერთად მომავალ ერთობლივ მსახურებაში. ანუ, სიმბოლოების მიღებით, ქრისტიანი აჩვენებს, რომ გააჩნია მოწოდება იესოსთან ერთად განახორციელოს წმინდა მსახურება მისი ზეციური ხელისუფლების შემადგენლობაში.
ამგვარად, ზემოთ ჩამოთვლილი ყველა ფაქტის გათვალისწინებით, მე შემდეგი დასკვნა იკვეთება:
1.იესომ გახსენების საღამოზე თავის მოციქულებთან (მათი სახით კი მისი მომავალი მოწაფეების გარკვეულ რაოდენობასთან) «შეთანხმება [დადო] სამეფოსთვის», რათა ისინი მომავალში «დასხდ[ნენ] ისრაელის თორმეტი ტომის გასასამართლებლად» (ლუკა 22:28-30). ეს მათ ზეციურ მომავალს გულისხმობდა.
2.გახსენების საღამოზე წარმოდგენილი სიმბოლოები მიუთითებდნენ უცოდველ სხეულზე და «თვით ქრისტეს ძვირფას სისხლზე», რომელიც გაღებული იქნა «ყველანაირი ადამიანის» გადასარჩენად, მათი მომავალი იმედისაგან დამოუკიდებლად – მიწიერი იქნება ის თუ ზეციური (1პეტრე 1:18,19; 1ტიმოთე 4:10). თუმცა სიმბოლოების მიღება მხოლოდ მათ შეუძლიათ, ვისთანაც ახალი შეთანხმება დაიდო და ამიტომ მხოლოდ და მხოლოდ ზეციური მოწოდება აქვთ, რაც თავად იესოს სიტყვებიდან გამომდინარეობს: «ეს სასმისი ნიშნავს ახალ შეთანხმებას ჩემი სისხლის საფუძველზე, რომელიც თქვენთვის უნდა დაიღვაროს» (ლუკა 22:19,20). ყველა მათგანს, ვისაც სულის ასეთი დასტური არ გააჩნია, და ამიტომ შეთანხმებაში შესვლის საფუძველი არ გააჩნია, ეჭვგარეშეა, შეუძლია მოცემულ ღონისძიებაზე დასწრება და იესოს გამომსყიდველური მსხვერპლისაგან სარგებლის მიღება.
მაშ ასე, დასკვნები გავაკეთოთ:
1. გახსენების საღამოს დაწესებისას, იესო მასში მონაწილეობისაკენ ზეციური იმედის მქონე მოწაფეებს მოუწოდა და არა მიწიერი იმედის მქონეთ.
2. გახსენების საღამოში მონაწილეობის მიღება ახალ შეთანხმებაში მონაწილეობის მიღებას გულისხმობს. მთელი ახალი აღთქმა ახალ შეთანხმებას მხოლოდ და მხოლოდ ზეციურ მოწოდებასთან აკავშირებს.
3. გახსენების საღამოზე გამოყენებული სიმბოლოები მათ ზეციურ ჯილდოზე მიუთითებს, ვინც მათ იღებს. მაგალითად, იესოს მიერ დამტვრეული პური, ტაძრის შუაზე გახეული ფარდის მსგავსად, ახალ შეთანხმებაში და ზეციურ ხელისუფლებაში შესვლის შესაძლებლობას უსვამდა ხაზს.
4. ებრაელების 10:19,20-ის თანახმად, იესოს "სისხლი" (რომელსაც ღვინო ასიმბოლოებს) ცხებულ ქრისტიანებს ზეციურ მოწოდებას უმოწმებს. "სხეული" (რომელსაც პური ასიმბოლოებს) მათთვის ზეცისაკენ გახსნილ გზას უსვამს ხაზს.
5. იოანეს 6:53-ში ჩაწერილი იესოს სიტყვები, გახსენების საღამოს დადგენის შესახებ მითითებას კი არ წარმოადგენდა, არამედ მათ ურწმუნოებაზე პასუხი იყო, ვინც თავს ქრისტეს მოწაფედ მიიჩნევდა.
33 წლის პასექისა და სერობის თარიღი
სახარებიდან იმ დღის ზუსტ თარიღს ვიგებთ, როდესაც იესომ პირველად დაადგინა გახსენების საღამო. ეს იესოს სიკვდილის დღე იყო. ებრაული პასექის დღე. როგორც ცნობილია, პასექს ებრაელები მოსეს კანონში მკაცრად გაწერილი თარიღის მიხედვით აღნიშნავდნენ – 14 ნისანს. ის წარმოადგენდა ძველი ებრაელების მიერ მსხვერპლად შეწირული კრავების წყალობით გადარჩენის შეხსენებას, როდესაც ძველ დროს ეგვიპტეში იეჰოვას ანგელოზმა წარმართების პირმშოები დახოცა, ამიტომ მას «დღესასწაული» ერქვა (გამოსვლა 12:21, 24—27; ლევიანები 23:5). ისრაელში ნისანის თვე პირველ კალენდარულ თვედ ითვლებოდა (გამოსვლა 12:1,2). წლის ყველა დანარჩენი დღეების მსგავსად 14 ნისანიც მზის ჩასვლის შემდეგ იწყებოდა და მომდევნო დღის მზის ჩასვლით მთავრდებოდა, ასე განისაზღვრებოდა დღე-ღამე. «უნდა გვახსოვდეს, იუდეველები როგორ აწარმოებდნენ დღეების ათვლას. ახალი დღე საღამოს ექვს საათზე იწყებოდა. საღამოს ექვს საათამდე 13 ნისანი იყო, პასექისთვის მზადების დღე, ხოლო 14 ნისანი, უშუალოდ პასექი, საღამოს 6 საათზე იწყებოდა. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, პარასკევი, 14 ნისანი, ხუთშაბათს, 13 ნისანის საღამოს 6 საათზე იწყებოდა» - განმარტავს უ. ბარკლი ("მარკოზის სახარების ახსნა", მარკოზის 14,12-16-ის კომენტარი).
რთული არაა იმის მიხვედრა, რომ იესომ, ჯერ მოციქულებთან ერთად იუდაური პასექის აღნიშვნით, შემდეგ კი იმავე საღამოს გახსენების საღამოს შემოღებით (და იმავე პასექს სიკვდილით), იმის ზუსტი თარიღი წარმოადგინა, თუ როდის უნდა შეკრებილიყვნენ მის აღსანიშნად შემდგომ მისი მოწაფეები. ებრაელები პასექს წელიწადში მხოლოდ ერთხელ აღნიშნავდნენ. ამიტომ გახსენების საღამოც წელიწადში ერთხელ უნდა აღენიშნათ ქრისტიანებს – მაშინ, როდესაც თვითონ იესომ აღნიშნა მოციქულებთან ერთად.
ამ ყველაფრის დამატებითი მტკიცებულების სახით ჟღერს პავლეს სიტყვები, რომელმაც ქრისტეს შესახებ დაწერა, რომ ის არის «ჩვენი პასექი» (1 კორინთელები 5:7). ეს სიტყვები საპასექო კრავს შეგვახსენებენ, რომელსაც ებრაელები ტრადიციულად სწირავდნენ 14 ნისანის დღეს. ჯერ კიდევ თავისი მიწიერი მსახურების დროს, როდესაც «ახლოვდებოდა პასექი, იუდეველთა დღესასწაული», იესომ, იმ პასექზე დაკლული კრავის წინასახეობაზე აქცენტის გაკეთებით, თქვა: «ვინც ჭამს ჩემს ხორცს და სვამს ჩემს სისხლს, ექნება საუკუნო სიცოცხლე, და აღვადგენ მას უკანასკნელ დღეს. რადგანაც ჩემი ხორცი არის ჭეშმარიტი საჭმელი და ჩემი სისხლი არის ჭეშმარიტი სასმელი» (იოანე 6:4,54,55). ამიტომ გასაკვირი არ არის, რომ ბიბლია იესოს «ღვთის კრავს» უწოდებს (იოანე 1:29; საქმეები 8:32; გამოცხადება 5:12,13; 14:1,5). ღვთის ძის მსხვერპლი გახდა ყველაზე დიდი საპასექო მსხვერპლი, რომელმაც კაცობრიობას საუკეთესო ხსნისკენ გაუხსნა გზა! ფაქტობრივად, უფლის გახსენების საღამო ყოველწლიურად აღნიშნული პასექის შემცვლელს წარმოადგენდა.
ამგვარად, ახალაღთქმისეული უფლის სერობა ისტორიულად დაკავშირებულია და ძველაღთქმისეული პასექიდან წამოვიდა.
მოცემული ფაქტების გათვალისწინებით, ლოგიკური იქნება დავასკვნათ, რომ უფლის გახსენების საღამოს ყოველწლიურ თარიღს ის თარიღი წარმოადგენს, რომელიც ებრაული კალენდრის 14 ნისანს შეესაბამება. დღეს, როდესაც იესომ თავისი გახსენების საღამო დაადგინა და საპასექო კრავის სახით მოკვდა.
კიდევ ერთი მაგალითი, რომელიც იესოს სამსხვერპლო სიკვდილის წინასახეობას ემსახურება, მოციქულ პავლეს ებრაელების 9:25,26-ში მოჰყავს. ბიბლიის ამ მუხლებში ჩვენ ვკითხულობთ: «მას მრავალჯერ არ მოუწევს თავის შეწირვა მღვდელმთავრისგან განსხვავებით, რომელსაც ყოველწლიურად შეაქვს წმინდათაწმინდაში სისხლი, თუმცა არა საკუთარი… ახლა კი ერთხელ გამოცხადდა ამ წყობის დასასრულის ჟამს, რათა საკუთარი თავის შეწირვით ბოლო მოეღო ცოდვისთვის».
ამ ყველაფრით პავლემ ღვთის ძის სიკვდილი სხვა მნიშვნელოვან იუდაურ დღესასწაულთან – გამოსყიდვის დღესთან დააკავშირა. იესოს მსხვერპლი ისევე, როგორც პასექის შემთხვევაში, იმ მსხვერპლს ცვლიდა, რომელსაც გამოსყიდვის დღეს სწირავდნენ. ვინაიდან ებრაელები ამ დღესასწაულსაც წელიწადში მხოლოდ ერთხელ აღნიშნავდნენ, უფლის გახსენების საღამოც წელიწადში მხოლოდ ერთხელ უნდა აღინიშნოს.
დღეს როგორ განისაზღვრება 14 ნისანის ზუსტი დღე?
უნდა გვახსოვდეს, რომ, ებრაული კალენდრის მიხედვით, წლის პირველ თვედ ნისანი მიიჩნეოდა. ის ახალი მთვარის (ანუ ახალი ნამგალა მთვარის) გამოჩენით იწყებოდა. ასეთი სახით თოთხმეტი ნისანი ყოველთვის სავსე მთვარეს ემთხვეოდა. ეს დღე (მზის ჩასვლიდან დაწყებული) პასექის ძველ ებრაულ დღედ მიიჩნეოდა. და იგივე დღე წარმოადგენდა უფლის გახსენების საღამოს თარიღსაც.
რიგ შემთხვევებში ზოგიერთი ადამიანის მოსაზრების მოსმენა შეიძლება, რომ თითქოსდა ბიბლია უფლის გახსენების საღამოს რაც შეიძლება ხშირად აღნიშვნისკენ მოუწოდებს. ასეთი მოსაზრების დასაბუთებას ისინი მოციქული პავლეს სიტყვების ნაწყვეტით ცდილობენ: «ყოველთვის, როცა ამ პურს ჭამთ და ამ სასმისს სვამთ, უფლის სიკვდილს იუწყებით მისსავ მოსვლამდე» (1 კორინთელები 11:25,26 სგ). შეიძლება თუ არა იმის თქმა, რომ ფრაზა «ყოველთვის» ერთგვარ განუსაზღვრელ პერიოდულობაზე მიუთითებს, როდესაც ამ მოვლენის აღნიშვნა შეიძლება? არა, ასე არ არის.
«1 კორინთელების 11:25, 26-ის კონტექსტის თანახმად, პავლე იმას კი არ განიხილავდა, რამდენად ხშირად უნდა ეზეიმათ, არამედ როგორ გაეკეთებინათ ეს. ბერძნულ ორიგინალში მოციქული არ იყენებს სიტყვა «პოლლაკისს», რაც ნიშნავს «ბევრჯერ» ან «ხშირად», არამედ «ოსაკისს», რაც ნიშნავს «ყოველთვის», «რამდენჯერაც». ფაქტობრივად, პავლე ამბობდა: «ყოველთვის, როცა ამას აკეთებთ, აუწყეთ უფლის სიკვდილი». მაშ, რამდენად ხშირად უნდა აღინიშნოს იესოს სიკვდილის გახსენების საღამო? მართებული იქნებოდა ამის წელიწადში ერთხელ გაკეთება. სინამდვილეში, ნებისმიერი ღირშესანიშნავი მოვლენა ხომ წელიწადში ერთხელ აღინიშნება» («საგუშაგო კოშკი», 1 იანვარი 2003 წ., გვ.31).
ზუსტად ასევე ხანდახან შეიძლება მოისმინოთ მოსაზრება, რომ იესო ქრისტეს მოწაფეების ხსენება, რომლებიც «ერთთავად… პურის გატეხვაში და ლოცვაში იყვნენ», თითქოსდა იმის მითითებას წარმოადგენს, რომ გახსენების საღამო ყოველდღიურად უნდა აღინიშნოს (საქმეები 2:42,46, სგ). გასაგებია, რომ ასეთ მტკიცებულებას არავითარი სერიოზული საფუძველი არ გააჩნია. უკიდურესი უგუნურება იქნებოდა წარსულში მცხოვრები ღვთის მსახურების მიერ ყოველი ერთობლივი საკვების მიღების ხსენებაში იესოს მიერ დადგენილი გახსენების საღამო რომ დაგვენახა. სახარებებში, და ასევე საქმეების წიგნში, ჩვენ შეგვიძლია იმის მრავალრიცხოვანი შემთხვევები ვიპოვოთ, როდესაც იესო ან ღვთის სხვა მსახურები საკვებს ერთად იღებდნენ. თუმცა განა მაშინვე დასკვნა უნდა გავაკეთოთ, რომ ყოველ ცალკეულ შემთხვევაში ეს ქმედებები ერთგვარ საიდუმლო სერობას წარმოადგენდა? ანალოგიური სახით ფრაზა «პურის გატეხვა» შეგვიძლია, მაგალითად ვნახოთ, ისეთ მუხლებში, როგორებიცაა მარკოზის 6:41; 8:6,19 და ლუკას 24:30,35. თუმცა ამ შემთხვევების შეფასება ხომ არ შეიძლება ისე, თითქოს იესო საიდუმლო სერობას აღასრულებდა, მხოლოდ იმის გამო, რომ მათში ერთნაირი ფრაზაა გამოყენებული.
1. იოანეს 6:54 ის თანახმად: ყველამ უნდა მიიღოს პური და ღვინო მარადიული სიცოცხლისთვის?
პასუხი იხილეთ ბმულზე - http://bibliurithemebi.blogspot.com/2019/05/654.html?m=1
No comments:
Post a Comment